Şanlıurfa'nın Şaşırtan Geçmişi Bir Zamanlar Diyarbakır’a Bağlıydı

ŞANLIURFA'NIN TARİHİNE IŞIK TUTAN GERÇEK: DİYARBAKIR’A BAĞLIYDI

Peygamberler şehri olarak bilinen ve binlerce yıllık tarihiyle Anadolu'nun en önemli kentlerinden biri olan Şanlıurfa, geçmişte birçok medeniyetin hâkimiyetine girdi. Ancak kentin idari yapısına dair en dikkat çekici bilgilerden biri, bir dönem Diyarbakır'a bağlı bir sancak olması.

16.yüzyılın başlarında Mısır devletine bağlı olan Urfa, Osmanlı Padişahı Yavuz Sultan Selim’in 1517’deki Mısır Seferi sırasında, 5 Nisan 1517 tarihinde Osmanlı topraklarına katıldı. Bu gelişmeyle birlikte Urfa, Osmanlı yönetim sistemi içerisinde sancak statüsüyle Diyarbakır Eyaleti’ne bağlandı.

OSMANLI’NIN DOĞUSUNDA STRATEJİK BİR NOKTA: URFA

Urfa, Osmanlı’ya bağlandıktan sonra stratejik konumu nedeniyle doğu sınırlarının güvenliğinde kritik bir rol oynadı. Şehrin ilk Osmanlı valisi olarak Piri Bey atanırken, kent zamanla Osmanlı idari yapısında önemli bir merkez haline geldi.

Kanuni Sultan Süleyman 1534’teki Bağdat Seferi sırasında Urfa’da iki gün konakladı. Ardından 1638 yılında Sultan IV. Murat da aynı sefere giderken Urfa’ya uğradı. Bu durum, şehrin Osmanlı padişahları tarafından da ne denli önemli görüldüğünü gösterdi.

İSYANLAR VE GEÇİCİ KOPUŞLAR

Urfa'nın Osmanlı ile olan bağı zaman zaman sarsıldı. 1599 yılında Celali İsyanları sırasında şehir, merkezle olan bağını geçici olarak kaybetti. Bir diğer kopuş ise Sultan II. Mahmut döneminde yaşandı. Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın isyanı sırasında, 1833–1839 yılları arasında Urfa geçici olarak Osmanlı kontrolünden çıktı. Ancak bu dönemlerde bile Urfa, tamamen Osmanlı'dan kopmadı ve yeniden merkeze bağlandı.

CUMHURİYETE KADAR OSMANLI’YA BAĞLI KALDI

Tüm bu tarihi olaylara rağmen Urfa, Cumhuriyet’in ilanına kadar Osmanlı’ya bağlı bir sancak olarak varlığını sürdürdü. Sancak beyleri tarafından yönetilen şehir, Osmanlı’nın doğu politikalarında ve idari yapısında etkili bir konumda yer aldı.

SONUÇ OLARAK…
Bugün Türkiye'nin güneydoğusunda yer alan ve tarihiyle büyüleyen Şanlıurfa’nın, bir dönem Diyarbakır’a bağlı bir sancak olarak Osmanlı yönetiminde yer alması, kentin geçmişine dair az bilinen ama oldukça çarpıcı bir detay olarak öne çıkıyor.