Önümüzdeki günlerde yasanın Meclis’te olması bekleniyor. Hükümet ilk olarak 3600 ek göstergeyi açıkladı. Şimdi de EYT’den haber bekleniyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT dosyasının önlerinde olduğunu ve önümüzdeki günlerde açıklama yapılacağını belirtti.
Bakan Bilgin, çalışmanın devam ettiğini belirterek, “En uygununu tamamladığımız gün, daha önce 3600’de yaptığımız gibi, asgari ücrette yaptığımız gibi onlarla ilgili açıklama yapacağım. EYT var, EYT’yi tamamladığımız gün, onları açıklayacağım” dedi.
Konuya ilişkin Türkiye Gazetesi’nden İsa Karakaş, EYT’deki son durumu köşesinde şu şekilde ele aldı:
Daha da önemlisi seçim dönemine denk gelmesi ve bütün kamu çalışanlarının maaş ve diğer özlük haklarına yapılacak enflasyon güncellemesi ve iyileştirmeler ile özellikle “Emeklilikte Yaş Engeline Maruz Bırakılanlar” (EYT) kitlesini yakından ilgilendirecektir.
EYT’NİN KAPSAMINI BÜTÇELER GÖSTERECEK
EYT meselesinin 23 seneden beri ortada durmasının en önemli sebebinin maliyet hesabı dolayısıyla bütçe olduğunu söylesek yanlış olmayacaktır. Keza aşağıda yer verdiğimiz önceki sene gerçekleşen SGK’nın gelir-gider dengesi açısından Merkezî bütçeden yapılacak transferler büyük önem taşımaktadır.
2021 yılı SGK Gelir-Gider Dengesine İlişkin Tablo
Geldiğimiz noktada artık hükûmetin en yetkili kişileri tarafından müteaddit kez yapılan açıklamalardan bu sene sonuna kadar EYT meselesinin çözüleceği hususunda artık hiç kimsenin bir tereddüdü kalmamıştır.
Asıl merak edilen konu EYT’lilerin ilk işe girdikleri tarihlerde geçerli olan emeklilik şartları neyse sadece bu müktesep hak kapsamındaki prim gün sayısı ve sigortalılık sayısı ile mi? Yoksa mağduriyete neden olan 4447 sayılı yasada getirilen yaş şartı ve artırılan prim gün sayısı şartları yumuşatılarak kademeli emekliliğin devam ettirilip ettirilmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
İşte bütün bu soruların cevapları ve yapılacak düzenlemenin kapsamının nasıl olacağını 2023 yılında yürürlüğe girecek ve bu yıl sonuna kadar kesinleşecek Merkezi Bütçe ile SGK’nın bütçesinde emekli edilecek EYT’li sayısına göre konacak emekli maaşları ile diğer karşılıkları için yapılacak transferin tutarı ışık tutacaktır.Zira SGK’nın yukarıda yer verilen gelir-gider dengesi emekli edilecek EYT’lilerin 500 bin mi? 1 milyon mu? 2 milyon mu? 3 milyon mu? Özetle yapılacak çözüm kapsamında emekli edilmesi planlanan EYT’lilerin sayısına göre yeniden dengelenmesi gerekecektir.
EYT’LİLER FORMÜL İSTEMİYOR!
Sosyal medya hesaplarımıza her gün gelen çok sayıda iletilerden medyadan öğrendikleri tüm formül çözümlerini istemediklerini belirtmektedir.
Tekrar altını çizelim EYT’liler erken emeklilik ya da bir ayrıcalık istemediklerini, sadece 1999 yılında çıkarılan yasa ile getirilen “yaş” engelinin kaldırılmasını istiyor. Zira EYT’liler erken emeklilik ya da ayrıcalık değil işe girdikleri tarihlerde geçerli olan emeklilik şartları neyse sadece onu müktesep hak olarak talep etmektedirler… Başka bir anlatımla alınan haklarının iadesini talep etmektedirler.
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) için formül arayışını sürdüren hükümet çalışmalarına hız verdi. AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hamza Dağ katıldığı TV programında EYT ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
TARİHİ AÇIKLADI
EYT konusunda önemli değerlendirmelerde bulunan Hamza Dağ, 2022 yılının sonu ve 2023’ün başlarında EYT sorununun çözüleceğini açıklayarak şu ifadeleri kullandı:
EYT konusu ilk kez konuştuğumuz bir şey değil. 3600’ü 2018 yılında yapacağımızın sözünü vermiştik. KYK da aynı şekilde. Ülkemizdeki vatandaşların beklentilerini biliyor ve zamanı geldiğinde yapıyoruz. EYT konusunda bakanlığımız bir çalışma yürütüyor. 2022 sonu veya 2023 başına kadar sorun çözülecek.
Peki EYT çalışmasında hangi seçenekler masada? CNN Türk Muhabiri Arda Erdoğan konuyla ilgili şu bilgileri paylaştı:
PEKİ ÇÖZÜM İÇİN HANGİ SEÇENEKLER VAR?
Emeklilikte Yaşa Takılanlar için nelerin konuşulduğu elbette kulislere birkaç başlık şeklinde yansıyor. Öncelikle sorunun nedenini hatırlatalım 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanların emekliliği hak etme koşulları değiştirildi ve zaman içerisinde yapılan yasa değişiklikleriyle emeklilik yaşı artırıldı. Bu nedenle bazı kişiler prim günlerini doldurmalarına rağmen yaşa takılarak emekli olmayı bekliyorlar.
BİRİNCİ EYT FORMÜLÜ
Bu noktada 3 ana başlık karşımıza çıkıyor. Yaş koşullarının kademeli düşürülmesi masadaki seçenekler arasında. 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlardan istenen yaş koşullunun kademeli olarak düşürülmesi seçeneklerden birtanesi.
İKİNCİ EYT FORMÜLÜ
İkincisi ise emekli aylıklarında kesintiyle emeklilik tarihinin öne çekilmesi ikinci seçenek olarak masada. Aylıklarda belli oranda kesinti yapılarak emeklilik tarihinin öne çekilmesi kapsamında kesintinin emeklilik yaşı dolana kadar olması ihtimali de dünyadaki diğer örnekler arasında bu da inceleniyor. Kişi yaşını doldurduğunda kesintinin de otomatik olarak kaldırılması çalışmalarda arasında..
ÜÇÜNCÜ EYT FORMÜLÜ
Üçüncü ve en çok üzerinde durulan seçenekse prim gün şartını dolduranlarda yaş koşulunun aranmaması.. Bunun için önerilen seçenek şu ki, Erkeklerde 9 bin, kadınlarda da 7200 prim gün şartını yerine getirenlerde yaş koşulu aranmaksızın emekli olabilmelerinin önünün açılması gündemde.
Bu kapsamda eksik primi olanlarında borçlanma yoluyla primini tamamlayabileceklerine dikkat çekiliyor. Çalışma henüz tamamlanmadı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı mesailerini sürdürüyor.
ÇALIŞMALARDA SONA YAKLAŞILDI
Bu modellerden bir tanesinin yaşı esas alan model olduğunu belirten Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Görevlisi Tarkan Zengin, “Belli bir yaşa gelmiş olanların emekli edilmesi. Primi esas alan model başka bir model olarak görüşülüyor. Örneğin 7200 gün ile 9000 gün prim ödeyenlerin emekli edileceği kamuoyunda konuşuluyor” dedi.