Üzüm bağlarının eşsiz iklimiyle ünlü Şanlıurfa, Türkiye'de kaliteli pekmezin üretildiği önemli bir merkez konumunda. Binlerce yıllık bir geleneği sürdüren bu şehirde, özellikle sezonun sonunda bağbozumunda toplanan üzümler yoğun bir işlem sürecinden geçirilerek, sağlık dolu pekmez haline getiriliyor.
Pekmezin, üzüm, kuşburnu, incir, keçiboynuzu, dut, şeker pancarı ve ardıç meyvesi gibi birçok çeşidi bulunmaktadır. Her bir çeşidin ayrı ayrı sağlık faydaları bulunmasına ek olarak, pekmezin genel olarak sağlığa olan faydaları saymakla bitmiyor.
Pekmez, içeriğindeki B vitaminleri (B1, B2, B3) ile kalsiyum, potasyum, magnezyum, krom ve demir zenginliğiyle dikkat çekiyor. Sindirime gerek kalmadan tüketildikten kısa bir süre sonra kana karışan pekmez, enerji kaynağı olarak öne çıkıyor. Ortalama 29 kalori olan bir yemek kaşığı pekmez, yaklaşık 1 mg demir ve 40 mg kalsiyum içeriyor.
Özellikle demir açısından zengin olan pekmez, kan yapımını artırarak kansızlığa iyi geliyor. Ayrıca, kemik gelişimi ve sağlığı için önemli olan kalsiyum içeriği açısından da dikkat çekiyor. Pekmez, içerdiği zengin potasyum sayesinde kan basıncının düzenlenmesinde de etkili olabilir.
DİYABET HASTALARINA UYARI
Hem yetişkinlerde hem de çocuklarda pamukçuk adı verilen ağız içi yaraların tedavisinde önemli rol oynar. Pekmezdeki basit şekerler kana hızlı karıştığından, diyabeti olan bireylerin şeker ve bal gibi pekmezi de fazla tüketmemesi önerilmektedir. Mineral miktarının fazla ve emilim oranlarının yüksek olması nedeniyle hamile ve emziren anneler ile iyileşme dönemindeki hastaların diyetinde olması gereken bir besindir.
Özellikle büyüme çağındaki küçük çocukların, kilo alamayanların, iştahsızlık ve halsizlik şikayetleri olanların beslenmesinde pekmeze yer verilmelidir. Pekmez, egzama, sedef, akne ve diğer cilt hastalıklarının tedavisinde de yardımcı besin olarak kullanılmaktadır. İçeriğindeki potasyum sayesinde, tansiyonu dengeleyici özelliği bulunmaktadır. Zengin besin içeriği olan pekmezi yetişkinlerin günde 1-2 yemek kaşığı, çocukların ise 1-2 tatlı kaşığı tüketmesi önerilmektedir.
Beslenme uzmanlarına göre, pekmez tüketirken ve saklanırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar var. Ev yapımı pekmez oda sıcaklığında saklanmalı, marketten alınan uzun raf ömrüne sahip pekmez ise buzdolabında muhafaza edilmeli. Pekmez yüksek ısıya maruz kalmamalı ve aşırı miktarda tüketiminden kaçınılmalıdır.